Περπάτησα προχτές αρκετά χιλιόμετρα πάνω στο βουνό

Βοηθάει την ψυχή η παρέα με τα δέντρα, τα λογής πουλιά, τ' άγρια φυτά, την απόλυτη ηρεμία...

Αξεδιάλυτες οι ανατολές των άστρων !...

Παλιότερα, όταν το σκεφτόμουνα, κάποιες φορές μου ταίριαζε να συσχετίζω μέσα στο μυαλό μου τον Εσταυρωμένο Ιησού και τον αλυσσοδεμένο Προμηθέα Δεσμώτη. 
Το ξαναθυμήθηκα αυτό χτες βράδυ, παρακολουθώντας από το κανάλι της Βουλής την παράσταση του Θεάτρου Τέχνης "Προμηθέας Δεσμώτης".

Εσταυρωμένος ο Ιησούς, υιός Θεού, αλυσσοδεμένος ο Προμηθέας, υιός Τιτάνα, μαρτύρησαν "γιά την αγάπη των ανθρώπων" .
Θαρρώ, η μαγική έκφραση, η έκφραση κλειδί, που συν οδεύει και συμ πληροί την πράξη θυσίας και το μαρτύριο και των δύο, είναι αυτή η έκφραση : 
"γιά την αγάπη των ανθρώπων" !
Η αγάπη σε πρώτο πλάνο, σε πρώτο πλάνο οι άνθρωποι.

Από μόνη της, αυτή η ομοιότητα σε κάποια χαρακτηριστικά του δράματος και των δύο, μου φαίνεται εκπληκτική, ειδικότερα αν υπολογίσουμε το διάστημα, τον χωροχρόνο (τον χώρο και τους αιώνες) ανάμεσά τους !

Εκπληκτική ήταν και η σκηνική παρουσίαση του έργου που έτυχε να βρω εχτές, σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν - παραγωγή 1984 -.
Στάθηκα γιά περίπου μιάμιση ώρα εντελώς άφωνη, με μιάν ανάσα, ή γιά να το πω πιό σωστά, κάποια στιγμή αντελήφθηκα ότι δεν ανάσαινα καθόλου παρακολουθώντας (είναι αληθές ! - πώς δεν έσκασα και πώς δεν πνίγηκα...)

Αν πρέπει με μιά ή με δυό λέξεις να ορίσω την σκηνοθεσία αυτής της παράστασης, καταπώς την προσέλαβα εγώ, αυθόρμητα μου έρχονται στο στόμα οι λέξεις : μέτρο - αρμονία.
Δεν είναι της παρούσης να το συζητώ, απλά θα πω μονάχα, πως η έννοια του "μέτρου" έχει παίξει έναν σοβαρό, καθοριστικό ρόλο στη δική μου, προσωπική ζωή. Όχι το "μέτριο", το "μέτρο". 
Το γνωρίζω το "μέτρο".
Γνωρίζω απόλυτα και συνειδητά πως μεγάλωσα με ένα "μέτρο" Ελληνικό εντός μου. Από μικρό παιδί είχα τη συνείδηση αυτού του "μέτρου". Έμφυτο ή επίκτητο δεν ξέρω, δεν με ενδιαφέρει, δεν το ψάχνω. Εκείνο που ξέρω είναι ότι το "μέτρο" με καθόρισε αβίαστα, κάποτε το έσπαζα, κάποτε με σπάζει, δεν το φοβάμαι, είναι κάτι που γνωρίζω και μπορώ μάλλον να το διαχειρίζομαι - όταν δεν με διαχειρίζεται εκείνο ... 

Αρμονία και μέτρο χαρακτήρισαν την σκηνοθεσία του "Προμηθέα Δεσμώτη" κατά τον Μεγάλο Μάγιστρο Κάρολο Κουν. 
Σαν μπήκε στη σκηνή ο χορός με τα εκπληκτικά λευκά κοστούμια, νόμισα γιά μιά στιγμή πως παρακολουθούσαμε εκείνον τον αέρινο, τον μυστικιστικό, στριφογυριστό χορό των Σούφηδων ! 
Απόλυτη αρμονία και σκηνική, γεωμετρικά υπολογισμένη κίνηση των ηθοποιών σε όλη τη διάρκεια του έργου. Έτσι τουλάχιστον το αντελήφθηκα εγώ, ο απλός θεατής, ο μη έχων ειδική γνώση περί την τέχνη.

Ο Προμηθέας, υιός Τιτάνα, αδερφός του Άτλαντα, υπέστη τα μαρτύρια, που όρισε γι αυτόν ο Δίας.
Κατά την Παλαιά Διαθήκη, ο Ιώβ επίσης, υπέστη μαρτύρια, που όρισε γι αυτόν ο Θεός.   
Η ιστορία διηγείται πως ο Δίας τυράννισε τον Προμηθέα από κακότητα 
και πως ο Θεός τυράννισε τον Ιώβ γιά να δοκιμάσει την υπομονή και την πίστη του.

Κατά τα άλλα, μου φαίνεται πάντα πως υπάρχει ένα πάζλ. Η Ελληνική μυθολογία, μπλέκει κάπως με την ιστορία, ο ένας μύθος γεννά άλλον, ο άλλος εξηγεί τον επόμενο, οι μύθοι αλληλοσυμπληρώνονται, γεννάν άλλους μύθους, αναπτύσσουν τις επόμενες ιστορίες, εξηγούν τις προηγούμενες, ένα εξαίσιο, πολύ σπουδαίο πάζλ, όλα έρχονται σιγά - σιγά και κουμπώνουν μεταξύ τους.

Όποιος μπορεί να δει, προσεγγίζει την όλη εικόνα.

Αυτό το Ελληνικό, δεν είναι θέατρο ! Λέω είναι ποίηση ! 
ή, όχι...
Αυτό το Ελληνικό, δεν είναι ποίηση ! Θέατρο είναι !  



*

Σημείωση γιά την Παράσταση του "Θεάτρου Τέχνης" "Προμηθεύς Δεσμώτης", από το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού.

Σκηνοθεσία Κάρολου Κουν.

Μετάφραση: Παναγιώτης Μούλλας.

Σκηνικά-Κοστούμια: Διονύσης Φωτόπουλος. Μουσική: Μιχάλης Χριστοδουλίδης.

Διανομή: Γιώργος Λαζάνης (Προμηθέας), Ρένη Πιττακή (Ιώ), Γ. Καρατζολίδης (Κράτος), Γιάννης Δεγαΐτης (Βία), Περικλής Καρακωνσταντόγλου (Ήφαιστος), Δ. Αστεριάδης (Ωκεανός), Γιάννης Ρήγας (Ερμής), Κορυφαίες Χορού: Λυδία Κονιόρδου και Κάτια Γέρου, κ.ά.

Παραγωγή: ΕΡΤ 1984

Εις την Πόλιν

photos

foteini

Από το Mουσείο της αρχαίας Ανατολίας 

(Eski Sark Eserleri Muzesi)

εδώ δεν είναι καν Μπαλκάνια !

δεν είναι παίξε - γέλασε...

Statue of a king

 858 – 824 B. C , Neo Assyrian Period , Basalt

ηλιακό ρολόϊ

Lions in relief 
Neo Babylonian NEBUCHADNEZZAR  II Period 604-563 B.C., Babylon

From the “procession street” in Babylon

Warpalas , king of Tyana land, praying in front of plant and storm god Tarhunza

επί του 41ου βορείου παραλλήλου, 

Μάρτιος του 2016

photos

foteini

εις την Πόλιν

Εμπρός στα μάτια μας, βλέποντας το τοπίο, ανοίγονται τρείς δρόμοι, θαλασσινοί.
Το πρώτο στενό, καθώς κοιτάζουμε, είναι ο Κεράτιος Κόλπος (Χρυσό Κέρας).

Η χερσόνησος ύστερα, που ξεμυτάει -  " ο κήπος έμπαινε στη θάλασσα..." - είναι η ιστορική χερσόνησος της Πόλης, σε σχήμα τρίγωνο 

Πέρα απ' το τρίγωνο, από την άλλη πλευρά της χερσονήσου φαίνεται η θάλασσα του Μαρμαρά (Προποντίδα).

Μπροστά στη μύτη της χερσονήσου και προς τ' αριστερά, ξεκινάει να απλώνεται ο Βόσπορος.

Αληθινά δεν γνωρίζω πώς έγινε και το λαχτάρησα έτσι ετούτο εδώ το τρίστρατο, τούτο εδώ το σημείο...
Μπορεί να είναι, επειδή από παιδί αγάπαγα του κόσμου τις στράτες και μ' άρεσε να ψάχνω τα σχήματα, τις γραμμές των πραγμάτων...
Μήπως και ξέρει κανείς άραγε να μας πει, πώς, κι από πού ξεκινάει να σε συνεπαίρνει η αγάπη των πραγμάτων ; ! 

"Objets inanimés, avez-vous donc une âme
Qui s'attache à notre âme et la force d'aimer ?"

Περνούσα κοντά της και κάθε φορά της σιγομίλαγα ντροπαλά, τρυφερά, καθώς μιλάω σ' ένα μικρό κορίτσι ή, καθώς μιλάω στις φιλενάδες μου "τι κάνεις Σοφούλα μου ; πώς είσαι, αγαπημένη μου; τι όμορφη είσαι , καρδιά μου, ακόμα και μες τη νύχτα !" 






"Σιγανά, σιγανά,
σιγανά πατώ στη γη..."





Ο Μαρμαράς, ο Βόσπορος, ο Κεράτιος.
Ο Κεράτιος, ο Βόσπορος, ο Μαρμαράς.
Ανάμεσα τους η Πόλη, η χτισμένη πάνω σε επτά λόφους.

Η πόλη που, 
από το 658 π Χ έως και το 330 μ Χ ονομάστηκε Βυζάντιο,
το 196 μ Χ ονομαζόταν Αυγούστα Αντωνίνα,
το 330 μ Χ ονομάστηκε Νέα Ρώμη,
ο ιδρυτής της την ονόμασε Κωνσταντινούπολη,
μες στους αιώνες την απεκάλεσαν Βασιλεύουσα, Βασιλίδα των πόλεων, Μεγαλόπολη, Ανθούσα, Επτάλοφο !
  
Οι Έλληνες την λεν ακόμα : "η Πόλη" !

Στο βάθος, η γέφυρα του Βοσπόρου ενώνει την Ευρωπαϊκή (αριστερά) με την Ασιατική ήπειρο (δεξιά). 

"φεγγάρι εδώ
φεγγάρι εκεί..."

Πάλι οι τρείς θάλασσες 

Απέναντι αριστερά, στην άκρη της χερσονήσου, φαίνεται το Τοπ Καπί
δεξιότερα η Αγιά Σοφιά

Πολυσύχναστοι δρόμοι...

επί του 41ου βορείου παραλλήλου, 

Μάρτιος του 2016

Οι κρήνες της Ιστανμπούλ !


Οι κρήνες της Ιστανμπούλ, μου φαίνονται σπουδαίες !
Μου μοιάζουν σπουδαίες όχι μονάχα σαν καλλιτεχνήματα, αλλά κυρίως γιά την ιδέα, γιά τη σύλληψη που δηλώνουν :
Να ξαποστάσει, να πλυθεί και να δροσιστεί ο αποσταμένος και διψασμένος στρατοκόπος !

photos

foteini

επί του 41ου βορείου παραλλήλου, 

Μάρτιος του 2016

απόγευμα έξι και είκοσι, περί του Θείου μεγαλείου
βράδυ οκτώμιση, περί του Θείου μεγαλείου
πέντε κι οκτώ λεπτά το ξημέρωμα, ομοίως,
μικρο φωνικές υπενθυμίσεις κατεβαίνουν απ' το στερέωμα
σταθερά

δεν γίνεται, η σταχτοπούτα μεταμορφωμένη (αναφέρομαι ομοίως, στην ιστορία της κάμπιας και την μεταμόρφωση εις πεταλούδα), η σταχτοπούτα, δεν γίνεται να είναι εκεί, να σου μιλά κι εσύ να μην αποκρίνεσαι.
μήτε γίνεται να λησμονείς το γενέθλιο, την μέρα που η νουνά νεράϊδα την έκανε σταχτοπούτα.  άνοιξη ανθίζουν τα "μη με λησμόνει"...
χιλιάδες και μία νύχτες στη σειρά, εκατόν τριάντα χρόνους τώρα, καθώς η ιστορία ιστορεί, η έγνοια της είναι να κατεβαίνει τη σκάλα τρέχοντας πριν χτυπήσουν ακριβώς τα μεσάνυχτα.
κρίμα, κανείς δεν έμαθε να αξιολογεί τις αλήθειες, τη λαχτάρα, τον κόπο, την πίστη, την αφοσίωση.
κρίμα γιά τη ζωή δηλαδή...
ύβρις είναι γιά τη ζωή, αν νομίζουμε τη λαχτάρα παραμύθι, τον κόπο μη άξιο λόγου, την πίστη εμμονή, την αφοσίωση αμελητέα.
Θεέ των δώδεκα και είκοσι, των τρείς και τριάντα οκτώ, των έξι και είκοσι, των οκτώμιση, Θεέ των πέντε πρωϊνή, δίκαιον είναι να φυλάς έναν θυμό υπό την σκέπη σου.
ίσως άξιον πρέπει του θυμού
ξημερώνοντας η θλίψη.

επί του 41ου βορείου παραλλήλου, 

Μάρτιος του 2016

Merhaba!

signature

foteini

Ετούτα εδώ, δεν είναι διόλου σύννεφα...
Πορεύομαι ως, μέσα σε ένα "μαλλί της γριάς".
Όχι αυτό το αέρινο, ζαχαρένιο ροζ, κυκλικά φερμένο γύρω-γύρω σ' ένα ξυλάκι, εκείνο που μας αγόραζε στα παιδικά πανηγύρια ο πατέρας μας. Ετούτο εδώ είναι ένα κατάλευκο "μαλλί της γριάς", χιονάτο μπαμπακί, πυκνό κι ανάκατο, ξεμαλλιασμένο.
Ή μην, δεν είναι αυτό μαλλί της γριάς ;
Μάλλον σαν αρνιά να είναι!
Άσπρα αρνιά πυκνόμαλλα, ιπτάμενες φιγούρες σε φόντο μπλε Marc Chagall, υπερίπτανται πάνω απ' την Προποντίδα, σφιχτά στριμωγμένα, ακουμπισμένα το ένα πάνω στο άλλο...
Ακολουθούν και τ' αρνιά, φαίνεται, τη δική τους παράδοση των αρνιών, ένα κριάρι δυνατό, πυκνόμαλλο, χρυσόμαλλο, πετάει πάνω από πέτρινα φρούρια, πετάει πάνω απ' τη γη όπου οι κεραμιστές ζυμώνουνε  τσανάκια από ταπεινό πηλό, πετάει πάνω από θάλασσα αείποτε ανυπότακτη, πάνω από πορθμό  μαστιγωμένο...


Δώδεκα και είκοσι. Ο Θεός είναι μεγάλος !
Τρεις και τριάντα οκτώ. Είναι μεγάλος ο Θεός !

επί του 41ου βορείου παραλλήλου, 

Μάρτιος του 2016

πόσο διάφανοι ...
tout à fait transparents ! τους διατρέχει το φως. 
γι αυτό...

Θα μεταλάβω με νερό θαλασσινό
στάλα τη στάλα συναγμένο απ’ το κορμί σου
σε τάσι αρχαίο, μπακιρένιο αλγερινό,
που κοινωνούσαν πειρατές πριν πολεμήσουν.

...........................................


Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα.
Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα.
Ποιαν αγαπάς; Κάποιον καπετάνιο.

Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα.
Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα.

Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα.
Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα.


Δεν θέλω να φοβηθώ...
Στο μάτι του κυκλώνα ; ίσως... μα δεν θέλω γι αυτό να φοβηθώ...
Στη ζωή θέλω να φοβάμαι μονάχα γιά τους αγαπημένους μου ανθρώπους.
Σπάνιες φορές φοβήθηκα γιά κάτι άλλο, απ' αυτό.
Έτσι και τώρα. Δεν θέλω να είμαι ένας φοβισμένος άνθρωπος.
Δεν μου ταιριάζει κι εγώ δεν του ταιριάζω, να είμαι ένας φοβισμένος άνθρωπος.

Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα.
Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα.

Ο Βόσπορος με το βλέμμα των περιηγητών

Woensel Pieter Van 1794

 "Βοός - πόρος, δηλαδή το στενό απ' όπου πέρασαν κάποτε τα βόδια από την Ασία στην Ευρώπη, ή ίσως και το ανάποδο, ονομάζεται ο πορθμός που χωρίζει δραματικά τις δύο ηπείρους - ένα από τα πιό θαυμάσια όσο και άτιμα θαλασσινά περάσματα του κόσμου.
 Στενόν, Ρεύμα και Κατάστενον τον αποκαλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες και οι Βυζαντινοί, Σταμπούλ Μπογάζιτσι και Καραντενίζ Μπογάζιτσι τον λένε οι Τούρκοι.

..............................................................................

Ο Βόσπορος λοιπόν είναι ένα θαλασσινό φίδι μήκους τριανταενός χιλιομέτρων περίπου.
...............................................................................

Στα τριανταένα αυτά χιλιόμετρα εφτά φορές αναδιπλώνεται κι αλλάζει κατεύθυνση το Κατάστενον."

Τώρα εγώ, μπαίνω στον πειρασμό να ανακαλύψω τις επτά αναδιπλώσεις - αλλαγές κατεύθυνσης του "Κατά στενου"
Με σοβαρή πιθανότητα, φυσικά, να πέσω σε μεγάλα λάθη...

ίσως η πρώτη κατεύθυνση φτάνει περίπου ίσαμε το ύψος του Ortakoy
ίσως η δεύτερη περίπου μέχρι το Bebec
ίσως η τρίτη περίπου ως το Roumeli Hissar και το Anadoli Hissar
ίσως η τέταρτη περίπου ως το Steneh
ίσως η πέμπτη περίπου ως το Yeni Kioy
ίσως περίπου η έκτη μέχρι τοTherapey, ή μάλλον ως το Buyuk dereh
κι ίσως η έβδομη φτάνει μέχρι τις εκβολές, του Βοσπόρου.
(έτσι ας πούμε, έπαιξα λίγο...)


"Εδώ, στη θρακική ακτή..., ζούσε ο γέροντας βασιλιάς Φινέας. Με τις προφητικές του ικανότητες συμβούλεψε τους Αργοναύτες πώς να περάσουν το τελευταίο εμπόδιο γιά να βγούνε στον Πόντο.
Οι Κυανές ή Συμπληγάδες, οι δυό φοβερροί σκόπελοι που δεν ήταν στερεωμένοι στο βυθό της θάλασσας, πήγαιναν κι έρχονταν, συμπλέκονταν με μεγάλη ταχύτητα και το νερό γύρω τους έβραζε."

"Κανείς μέχρι τώρα δεν κατάφερε να περάσει ανάμεσά τους. Όταν φτάσετε εκεί αφήστε ένα περιστέρι να πετάξει. Άν βρει το δρόμο του και προλάβει να βγει στον Πόντο, ακολουθείστε την πορεία του. Η σωτηρία σας θα εξαρτάται από τη δύναμη των χεριών σας και την ταχύτητα των κουπιών σας..."

από το βιβλίο

της Μαριάννας Κορομηλά

"Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα"

εκδ. ΑΓΡΑ




ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...

-  Αλλάζουνε εντός μου οι διαδρομές του Οδυσσέα ! –

Ἓν οἶδα ὅτι ουδὲν οἶδα 

Διαβάζω στο βιβλίο της Μαριάννας Κορομηλά

«Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα»

(Κρατάω σημειώσεις με την σειρά που συναντώ τα σημεία, μέσα στο βιβλίο)

«Στα σύνορα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την Βουλγαρία, στο Μαυροθαλασσίτικο χωριό…»

Σκέφτομαι πως για 5 τουλάχιστον συνεχή καλοκαίρια παραθέριζα στο νομό Σερρών, δίπλα σ’ ένα χωριό, που το λένε Μαυροθάλασσα.

Γιατί ποτέ δεν αναρωτήθηκα, από πού προέκυψε αυτή η ονομασία ; !

Θράκη :

Ευρύτερη περιοχή...

(Σήμερα) το όνομα υποδηλώνει μια περιοχή που εκτείνεται στη Β.Α. Ελλάδα – Δυτική Θράκη, 

στη Νότια Βουλγαρία – Βόρεια Θράκη και 

στην Ευρωπαϊκή Τουρκία – Ανατολική Θράκη.

Σύνορα της Θράκης σε τρεις θάλασσες: Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος), Αιγαίο και 

Προποντίδα (θάλασσα του Μαρμαρά)

Κατα τη βυζαντινή περίοδο, η νέα πρωτεύουσα του κράτους, Κωνσταντινούπολη, βρίσκεται στην περιοχή της Θράκης.

Την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία βρέθηκαν υπό Βουλγαρική κατοχή.  

Οι Θράκες εμφανίζονται στην Ιλιάδα του Ομήρου  ως σύμμαχοι των Τρώων.

Συμπληγάδες 

Άνεμος στα μπουγάζια σουρώνει !

Ο Όμηρος  τις συσχετίζει με τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη, δηλαδή με τον Πορθμό της Μεσσήνης στη Σικελία.

Ο Στράβων, ο Ηρόδοτος, ο Πλίνιος και ο Ευριπίδης πίστευαν πως ήταν η είσοδος του Βοσπόρου από τον Εύξεινο Πόντο.

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...

Γιά να διαβάσω και να καταλάβω το βιβλίο της Μαριάννας Κορομηλά 

" Ευτυχισμένος που έκανε το ταξίδι του Οδυσσέα"

πρέπει να κάνω αρκετή προεργασία...

και αυτό,διότι δεν γνωρίζω τους χάρτες της ευρύτερης περιοχής

και διότι δεν προσανατολίζομαι εύκολα

και διότι μου αρέσει πάρα πολύ να ψάχνω χάρτες και πληροφορίες γιά την γεωγραφία τόπων που με ενδιαφέρουν...

επειδή ακριβώς δεν διαθέτω την ευχέρεια να προσανατολίζομαι,

έφαγα ώρες αρκετές, γιά να βρω, να κατανοήσω, να σημειώσω, να διασταυρώσω, να επαναλάβω, και να καταλήξω στα παρακάτω διαγράμματα :

Μεσόγειος Θάλασσα

Αιγαίο Πέλαγος

Δαρδανέλλια ( Çanakkale Boğazı ) ή Ελλήσποντος

– συνδέει το Αιγαίο με  τη Θάλασσα του Μαρμαρά (Marmara Denizi) ή Προποντίδα (είναι κλειστή θάλασσα)

και

ΧΩΡΙΖΕΙ την Ευρωπαϊκή – χερσόνησο της Καλλίπολης,  από  την Β.Δ  Μ. Ασία  (ή Ασιατική Τουρκία).

Βόσπορος – συνδέει με τη Μαύρη Θάλασσα

ο Βόσπορος από τον διεθνή διαστημικό σταθμό

Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος) είναι θάλασσα της Ν.Α. Ευρώπης .

Ορίζεται από την Ευρώπη, την Μικρά  Ασία και τον Καύκασο και ΤΕΛΙΚΑ συνδέεται με τον Ατλαντικό ωκεανό, με την εξής διαδρομή :

-          Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος) – Πορθμός Βοσπόρου – Θάλασσα του Μαρμαρά (Προποντίδα) – Πορθμός Δαρδανελλίων (Ελλήσποντος) – Αιγαίον Πέλαγος της Μεσογείου Θαλάσσης – Ατλαντικός διά του Γιβραλτάρ.

η

η διαδρομή αυτή, όπως φαίνεται από το διάστημα

Η Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος) συνδέεται επίσης με την Αζοφική θάλασσα (είναι το βόρειο τμήμα της) από τον πορθμό του Κέρτς (είναι ο "Κιμμέριος Βόσπορος" των αρχαίων)

Η Αζοφική είναι η «Μαιώτιδα λίμνη» των αρχαίων Ελλήνων.

Ρεύμα του Μαρμαρά :

Στον Εύξεινο Πόντο (Μαύρη Θάλασσα) εκβάλλουν μεγάλα, Ευρασιατικά  ποτάμια:

ο Ντον και ο Δνείπερος  απ’ τη Ρωσία και

ο Δούναβης , που θεωρείται διεθνής υδάτινος δρόμος, αφού περνάει ή αγγίζει τα σύνορα δέκα χωρών, πηγάζει από τον Μέλανα Δρυμό της Γερμανίας, περνάει μέσα από τέσσερις πρωτεύουσες χωρών της κεντρικής Ευρώπης  και εκβάλει στον Εύξεινο Πόντο, μέσω του Δέλτα σε Ρουμανία και Ουκρανία.

Από αυτά τα ποτάμια, στη Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο) γίνεται υπερπλήρωση υδάτων.

Ο Βόσπορος μεταφέρει αυτά τα ύδατα στη Θάλασσα του Μαρμαρά (Προποντίδα).

Η Θάλασσα του Μαρμαρά εκβάλλει την δική της υπερπλήρωση στα Δαρδανέλλια (Ελλήσποντο) και από εκεί, στο Αιγαίο.

Έχουμε έτσι συνεχές θαλάσσιο ρεύμα, «το ρεύμα του Μαρμαρά», με μόνιμη κατεύθυνση στο Αιγαίο.

Γι αυτό, είναι υποχρεωτική η πλοήγηση των διερχομένων πλοίων, από πλοηγούς.

Υπάρχει και η αμφίδρομη υδρολογική ανταλλαγή, από την Μεσόγειο προς τον Εύξεινο Πόντο (Μαύρη Θάλασσα).

Ακόμα,

η Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινος Πόντος ) συνορεύει με :

Β. Δ. Τουρκία

Βουλγαρία

Ρουμανία

Ουκρανία

Χερσόνησο της Κριμαίας

Θάλασσα Αζώφ («Μαιώτιδα λίμνη»)

Ρωσία

Γεωργία

Β. Α. Τουρκία

αρκετά γι απόψε.

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...